توسط صدف دژآلود 
موکا پات (Moka Pot) نوعی قهوه ساز روگازی است که در سال ۱۹۳۳ توسط لوئیجی دِ پونتی، مبتکر ایتالیایی اهل آلفونسو بیالِتی، اختراع شد. موکا اسم شهری یمنی است که در گذشته از بنادر مهم تجارت قهوه بوده است.
اختراع نوآورانه دِ پونتی به‌قدری مشتری‌پسند بود که خیلی زود در سراسر ایتالیا فراگیر شد. چراکه با قهوه‌سازهای موکا پات به‌راحتی می‌شد در منزل قهوه را با کیفیتی نزدیک به اسپرسوسازهای حرفه‌ای تهیه کرد. این بود که موکاپات تا اواخر دهه ۱۹۵۰ به شهرت جهانی رسید و در بسیاری از کشورها موردتوجه قهوه‌خورها قرار گرفت.
موکا پات با اسامی دیگری نظیر «اسپرسوساز روگازی» هم شناخته می‌شود. اگر از عهده خرید دستگاه اسپرسوساز برنمی‌آیید، درعوض می‌توانید به خرید موکا پات فکر کنید. پایین‌ترین مدل دستگاه اسپرسوساز از حدود ۵۰۰ هزار تومان شروع می‌شود و در مدل‌های پیشرفته کافی‌شاپی به ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان هم می‌رسد. اما موکا پات روگازی زیر ۵۰۰ هزار تومان قیمت دارد و برای عموم قابل‌خریدتر است.
درواقع موکا پات جایگزین خوش‌قیمت‌تری برای دستگاه‌های اسپرسوساز است. منتها قهوه در موکا پات دقیقا به همان کیفیت اسپرسوسازهای حرفه‌ای درنمی‌آید.
موکا پات چگونه کار می‌کند؟
موکا پات از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
- محفظه زیرین که با آب پر می‌شود؛
- محفظه میانی که محل ریختن پودر قهوه است؛
- محفظه فوقانی که عصاره قهوه به آن می‌ریزد.
آب در محفظه بسته زیرین داغ می‌شود و به‌دلیل ایجاد فشار بخار به‌سمت بالا حرکت می‌کند و از مسیر قیفی‌شکلی به محفظه میانی وارد می‌شود. محفظه میانی فیلتردار است و باید با پودر قهوه پر شود. عصاره قهوه سپس از مسیری لوله‌ای به محفظه خالی فوقانی می‌ریزد.
برای خرید موکا پات باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
برند و محل ساخت
امروزه برندهای زیادی موکا پات تولید می‌کنند. اما هنوز هم برند بیالِتی (Bialetti)، نخستین شرکت تولیدکننده موکا پات، از جایگاه ویژه‌ای در بین سایر برندها برخوردار است. ضمن اینکه بسیاری از موکا پات‌های باکیفیت ساخت ایتالیا هستند.
موکا پات در دو نوع روگازی و برقی در بازار موجود است.
برای درست‌کردن قهوه با موکا پات‌های روگازی باید حواس‌تان به شعله گاز باشد. کنترل دما فاکتور مهمی در درست‌کردن قهوه به‌شکل حرفه‌ای است. اما موکا پات‌های برقی از تنظیم دمای خودکار برخوردارند و از این بابت به مهارت شما متکی نیستند. فقط همان طور که احتمالا خودتان هم حدس زده‌اید، موکا پات‌های برقی گران‌ترند. ولی نه به اندازه دستگاه‌های اسپرسوساز.
درضمن هنگام خرید موکا پات روگازی نوع اجاق منزل‌تان را هم مدنظر داشته باشید. اجاق منزل‌تان از چه نوعی است؟ گازی، برقی یا القایی؟ اگر اجاق برقیِ المنتی یا القایی دارید، باید موکا پاتی بخرید که با این نوع اجاق‌ها سازگار باشد. برای مثال برند بیالِتی موکا پاتِ مخصوص اجاق‌های القایی هم تولید کرده است.
ظرفیت؛ چند کاپ؟
اگر معمولا تنها برای خودتان قهوه درست می‌کنید، موکا پات تک‌نفره بخرید که اتفاقا ارزان‌تر هم هست. اما اگر پایه قهوه‌خوری دارید، بهتر است سراغ خرید موکا پات چندنفره بروید. با موکا پات‌های چندنفره می‌توانید هم‌زمان برای بیش از یک نفر قهوه درست کنید.
ظرفیت موکا پات به تعداد کاپ یا فنجان بیان می‌شود (مثلا می‌گوییم موکا پات با ظرفیت ۳ کاپ). اما دقت داشته باشید که برای موکا پات منظور از کاپ شات‌های کوچک اسپرسوخوری است و نه قهوه‌خوری‌های بزرگ.
جنس؛ آلومینیوم یا استیل؟
آلومینیوم
- قیمت ارزان‌تر: موکا پات‌های آلومینیومی ارزان‌ترند. اما به شیکی موکا پات‌های استیل نیستند.
- تغییر طعم قهوه: آلومینیوم فلزی متخلخل است. به این معنی که روی سطحش سوراخ‌های خیلی ریزی دارد. این سوراخ‌ها به‌مرور با ذرات قهوه و چربی پر می‌شوند. اگر موکا پات‌های آلومینیومی طبق دستورالعمل تمیز نشوند، روی طعم قهوه اثر می‌گذارند . برای شست‌وشوی این جنس موکا پاتها نباید از مواد شوینده یا اسکاچ زبر استفاده کنید. با این کار ذرات ریز آلومینیوم از سطح جدا می‌شوند و قهوه طعم فلزی به خود می‌گیرد. موکا پات‌های آلومینیومی را فقط باید با آب داغ و اسکاچ نرم بشویید.
- احتمال خوردگی: عیب دیگر موکا پات‌های آلومینیومی احتمال خوردگی است. آلومینیوم براثر قرارگیری در معرض اسید قهوه و اکسیژن هوا ممکن است به‌مرور فرسوده شود. به همین دلیل درصورت خرید موکا پات آلومینیومی دقت داشته باشید که موکا پات‌تان را پس از هر بار شست‌وشو کاملا خشک کنید.
استیل
- گران‌تر و بادوام‌تر: موکا پات‌های استیل گران‌تر و جلوه‌دارترند. مهم‌تر اینکه در مقایسه با انواع آلومینیومی دوام بیشتری دارند و سال‌ها عمر می‌کنند. استیل ضدزنگ در برابر خَش و غُرشدگی مقاوم‌تر است. در برابر خوردگی هم همین‌طور.
- تغییرندادن طعم قهوه: استیل به‌دلیل وجود کروم برخلاف آلومینیوم متخلخل نیست. درنتیجه راحت‌تر تمیز می‌شود و تأثیر کمتری روی طعم قهوه خواهد داشت.
کیفیت و طعم قهوه‌های موکا پات چگونه است؟
گفتیم که به موکا پات اسپرسوساز روگازی هم می‌گویند. اما همان طور که پیشتر هم مختصرا اشاره کردیم، با موکا پات نمی‌توان اسپرسو به‌معنای واقعی درست کرد. برای درست‌کردن اسپرسوی واقعی باید آب داغ با فشار ۸ تا ۱۰ بار (واحد اندازه‌گیری فشار) از میان ذرات قهوه عبور داده شود. تولید چنین فشار بالایی تنها با دستگاه‌های اسپرسوساز ممکن است. موکا پاتها معمولا فشاری حدود ۱ تا ۲ بار تولید می‌کنند که از دستگاه‌های اسپرسوساز یک سروگردن پایین‌تر است.
پس دقت داشته باشید که موکا پات اسپرسوی واقعی تحویل‌مان نمی‌دهد. فشار تولیدشده در موکا پاتها آن‌قدری نیست که اسپرسوی کِرِمی در حد اسپرسوهای ماشینی درست کنند. اما طعمی که به دست می‌دهند نسبتا نزدیک است. پس با خرید موکا پات نمی‌توانید اسپرسوی ۱۰۰ واقعی تهیه ببینید. ولی اگر خرید دستگاه اسپرسوساز خانگی برایتان مقدور نیست، با خرید موکا پات حداقل می‌توانید اسپرسوهایی با کیفیت مطلوب و تقریبا قابل‌مقایسه با اسپرسوسازهای حرفه‌ای درست کنید.
طرز تهیه قهوه با موکا پات چگونه است؟
اگر موکا پات بخرید و با قِلِق درست‌کردن قهوه در موکا پات آشنا نباشید، ممکن است از خریدتان پشیمان شوید. یا حتی شاید فکر کنید که موکا پات باکیفیتی نخریده‌اید. درست‌کردن قهوه مثل حرفه‌ای‌ها پر از ریزه‌کاری است. در ادامه مختصری از مراحلی را که بهتر است هنگام درست‌کردن قهوه در موکا پات رعایت کنید برایتان ردیف کرده‌ایم:
مراحل درست‌کردن قهوه در موکا پات
- آب را جداگانه در کتری جوش بیاورید. اگر آب را در همان موکا پات جوش بیاورید، ممکن است کنترل دما از دست‌تان دربرود. چنانچه بدنه موکا پات بیش از حد داغ شود، قهوه طعم نامطلوبی پیدا می‌کند.
- تا آب جوش بیاید، دانه‌های قهوه را آسیاب کنید.
- سپس مخزن آب موکا پات را با آب جوش پر کنید. میزان آب نباید از دریچه تخلیه فشار بالاتر باشد.
- سبد قهوه را با پودر قهوه پر و سطح آن را با انگشت‌تان صاف کنید. اما نیازی به فشرده‌کردن نیست.
- حالا سبد قهوه و محفظه فوقانی را روی مخزن آب سوار کنید و از اتصال اجزا به هم مطمئن شوید. حواس‌تان باشد که محفظه زیرین داغ است.
- موکا پات را با درِ باز روی شعله ملایم بگذارید. شعله را آن‌قدری زیاد نکنید که دسته بسوزد.
- حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد تا نخستین آثار عصاره قهوه را در محفظه فوقانی ببینید. عصاره قهوه اولش قهوه‌ای تیره خواهد بود و کم‌کم به رنگ روشن تغییر می‌کند. وقتی رنگ قهوه عسلی شد، درِ موکا پات را بگذارید و از روی شعله بردارید.
- ته موکاپات را با حوله سرد بپیچانید یا ته آن را زیر شیر آب سرد بگیرید. با این کار از ادامه دم‌کردن قهوه و ایجاد تلخی نامطلوب جلوگیری می‌شود.
- سپس قهوه آماده‌شده را در فنجان بریزید و میل کنید!
ارسال نظر
نکته: HTML ترجمه نمی شود!